‘Who the fuck’ is Hennie Henrichs? Hij is de bestuursvoorzitter van AFC AJAX en Johan Cruijff is, en een grote schare met hem, mordicus tegenstander van deze man. Vanavond zal hij hoogst waarschijnlijk herkozen worden op de Algemene Ledenvergadering. Hoe heeft het zover kunnen komen dat een zo omstreden man die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken bij het voetbalbedrijf AJAX zijn functie als voorzitter kan continueren?
Henrichs zit al jaren in het AJAX bestuur en net zoals zijn voorganger van Praag is hij altijd een tegenstander van Cruijff geweest. Hij wilde op een ‘sneaky’manier van Gaal binnen loodsen om de fluwelen revolutie van Cruijff tegen te houden. Middels een rechtszaak keerde hij op zijn schreden terug maar in de praktijk deed hij niets om het plan Cruijff te ondersteunen en om de technische staf op één lijn te krijgen. De supportersvereniging (410) keerde zich fel tegen deze persoon. Henrichs controleerde de Raad van Commissarissen niet bij het ontslag van Wim Jonk, hoofd opleidingen. Afgelopen week hield Henrichs een geheime vergadering met zijn medestanders om een strategie te bespreken voor zijn herverkiezing. Uiterst onfris allemaal maar daar schijnt hij maling aan te hebben, verliefd aan het pluche als hij is..
AJAX staat dan wel bovenaan in de eredivisie maar Europees gaat het verschrikkelijk slecht en wordt er niet overwinterd. Dat pleit weer niet voor Cruijff en consorten. Heel misschien komt Cruijff wel aanschuiven bij de ledenvergadering. Dat levert in ieder geval weer spannende televisie op.
Een grote vraag blijft: wie moet Henrichs opvolgen? Is AJAX met al zijn intriges wel fatsoenlijk te leiden als club en zal een terugkeer op Europees niveau ooit nog mogelijk zijn met de levensgrote verschillen met Engeland, Spanje of Duitsland?
Vanavond wordt in ieder geval duidelijk of Henrichs en dus de onvrede blijft voort bestaan.
FC Utrecht-AJAX was niet om aan te zien en toch ging alles wat Utrecht was uit zijn bol, inclusief het tuig dat eigenlijk op de Bunnik-Side had moeten zitten maar elders in het stadion van een zitplaatsje waren voorzien door een ‘logische’ manoeuvre van het bestuur van Utrecht met goedkeuring van de KNVB. AJAX supporters waren, ook na een kort geding, niet welkom in de Galgenwaard. Schandalig, de Amsterdammers werden gestraft vanwege het wangedrag van de Utrecht hooligans. Maar ja een mens overleeft wel meer dan extreem primitief gedrag.
De wedstrijd zelf was een drama om naar te kijken. AJAX was totaal onmachtig om ook maar iets te creëren op een schot in de 36ste minuut na en ook Utrecht bakte er niet veel van. In de slotfase viel de bal goed en een slap schot besliste de wedstrijd, 1-0 voor een onterechte winnaar maar gezien de wanvertoning verdiende AJAX niets meer dan nul punten. Maar dit hoort er ook bij: Eens een Ajacied, enzovoort.
En zo eindigt het debat met een fikse oorwassing voor het kabinet, en voor premier Rutte, minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff in het bijzonder. De voltallige oppositie steunt de motie van afkeuring, maar dat is uiteraard niet genoeg voor een meerderheid: 65 Kamerleden stemmen voor de motie van de afkeuring, 77 Kamerleden tegen.
Een motie van wantrouwen, waarmee partijen het vertrouwen in de ministers opzeggen, is niet ingediend. Het kabinet kan daardoor, met een fikse deuk, verder regeren.
Ook kleine fracties steunen motie
Ook de kleine fracties in de Kamer – Partij voor de Dieren, 50Plus, Bontes/Van KLaveren, Kuzu/Öztürk – steunen de motie van afkeur.
16 december 2015, 22:18
Coalitie onderschrijft nogmaals Oosting
Halbe Zijlstra (VVD): ‘We kunnen niet anders dan vaststellen dat de commissie-Oosting de juiste conclusies heeft getrokken en die onderschrijven wij.’
Diederik Samsom (PvdA): ‘De commissie-Oosting laat er geen misverstand over bestaan: het is terecht dat de bewindspersonen zijn afgetreden. Ook daarna zijn er vragen blijven leven. De PvdA constateert dat de bewindspersonen ruimhartig hun fouten erkennen en betreuren en beterschap beloven. Dat is wat volgens ons relevant is.’
Het debat gaat verder. Gert-Jan Segers van de ChristenUnie dient namens bijna de voltallige oppositie een motie in. Ja, de premier is diep door het stof gegaan, maar de twijfel blijft, zegt Segers. ‘Het valt mij zwaar, maar ik zie geen andere mogelijkheid dan de volgende motie voor te leggen: De Kamer keurt het onder de minister-president gevoerde beleid af.’ De motie is ook ondertekend door Roemer (SP), Pechtold (D66), Klaver (GroenLinks), Buma (CDA), Wilders (PVV) en Krol (50Plus). De SGP tekende de motie niet, maar zou de motie nog wel kunnen steunen bij de stemming later vanavond.
Een motie van afkeuring is een minder zwaar middel dan een motie van wantrouwen. De oppositie zegt niet het vertrouwen in de premier op, maar keurt wel zijn handelen af.
‘Er is schade ontstaan onder regie van de minister-president’, zegt Pechtold. ‘Schade in het vertrouwen van de samenleving in de politiek. Daarom heb ik de motie mede ondertekend.’
Kamerlid Norbert Klein vraagt hoe hij de motie moet duiden. Gaat het hier om een motie van wantrouwen? Pechtold: ‘Het is heel duidelijk: het gevoerde beleid wordt afgekeurd. Als de motie wordt aangenomen, is het aan het kabinet hoe daarmee wordt omgegaan.’
Ook SGP-leider Kees van der Staaij stelt dat er ‘heel veel is misgegaan’. Maar hoe gaat hij om met de motie van afkeuring? ‘De Kamer is verkeerd geïnformeerd. Dit brengt mijn fractie ertoe om de motie van afkeuring te steunen. Wij zien deze motie als een klassieke motie van afkeuring. Voor ons staat dit los van de vertrouwensvraag, eerder dit jaar zijn de bewindslieden van Veiligheid en Justitie al opgestapt.’
Berouw Rutte, toch motie van afkeuring
In een uiterste poging om de kou rond de ‘Teevendeal’ uit de lucht te halen, ging het kabinet-Rutte woensdagavond over tot een buitengewoon vertoon van berouw, uit de mond van drie bewindslieden. Daarmee wisten minister-president Rutte en zijn collega’s Van der Steur en Dijkhoff niet te voorkomen dat hun handelen officieel werd afgekeurd door de voltallige oppositie. Rutte zag daarin geen reden om op te stappen.
Het CDA, D66, PVV, SP, GroenLinks, 50Plus, SGP, VNL, DENK en de Partij voor de Dieren steunden de ‘motie van afkeuring’ van ChristenUnie-voorman Segers over de hele gang van zaken rond de deal. De oppositie nam geen genoegen met de verontschuldigingen van de bewindslieden. ‘Ze hebben excuses gemaakt en beterschap beloofd. Maar de twijfel is gebleven.’ D66-leider Pechtold: ‘Excuses kunnen de schade die is veroorzaakt niet ongedaan maken.’
Een ‘motie van afkeuring’ is geen motie van wantrouwen. Het is aan het kabinet om zelf te bepalen hoe het reageert op zo’n motie. Verschillende fractieleiders beklemtoonden dat zij niet het vertrouwen bedoelden op te zeggen. GroenLinks-voorman Klaver: ‘Ik reken erop dat dit eens maar nooit weer was.’ SGP-leider Van der Staaij: ‘Dit staat los van de vertrouwensvraag.’ Zo interpreteerde Rutte het zelf ook: ‘We zullen de komende tijd laten zien dat we de lessen van dit debat serieus nemen.’
Rutte verwijt zichzelf drie zaken: hij heeft te stellig gereageerd in een persconferentie afgelopen vrijdag, hij had de afgelopen twee jaar ‘meer op de bal moeten zitten’ om de waarheid bij Justitie boven te krijgen en hij had in het debat op 10 maart na het aftreden van Opstelten en Teeven meer tijd moeten nemen om te beoordelen of hij een ambtelijk stuk van Justitie kon delen met de Kamer. Dit zei hij tijdens het debat met de Kamer dat hij zelf typeerde als ‘het zwaarste debat uit mijn loopbaan’.
Ook minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff gaven toe fouten te hebben gemaakt. Zij waren op 4 maart en op 9 maart als Kamerleden aanwezig op het ministerie van justitie en gaven toenmalig minister Opstelten advies over een persbericht. Nieuwsuur had op 4 maart het bedrag van de schikking met Cees H. gemeld: 4,7 miljoen gulden. De minister vroeg de Kamerleden om te helpen bij zijn reactie daarop. Dat hadden ze niet moeten doen, zeggen ze nu. Destijds hadden ze dat besef niet.
De voltallige oppositie is uiterst kritisch op de VVD-bewindslieden. Ze verwijten de premier en zijn twee collega’s dat vooral het partijbelang voorop stond in plaats van waarheidsvinding. Rutte ontkende stellig dat geprobeerd is informatie in de doofpot te stoppen. Hij herhaalde keer op keer: ‘Er is niks toegedekt. Er zijn geen mensen uit de wind gehouden.’
De excuses zijn mager, vinden Roemer, Buma, Pechtold, Klaver en Wilders. Mogelijk zelfs te mager. De PVV liet alvast weten geen vertrouwen meer in Rutte te hebben. Het debat is driekwartier geschorst voor overleg. De oppositie beraadt zich momenteel op haar oordeel.
Minister Van der Steur vertelt dat hij ook op 9 maart als Kamerlid op het ministerie van Justitie was. Toen had hij de tegenwoordigheid van geest om te zeggen dat hij als Kamerlid het gespreksverslag tussen Teeven en een ambtenaar van Justitie over de deal niet zou moeten inzien. ‘Ik heb toen die grens gesteld.’ Hij stelt dat hij net als Dijkhoff eerder de grens had moeten trekken, ‘misschien al op 4 maart’.
Meteen wordt hij geïnterrumpeerd door CDA-leider Buma: ‘De minister benadrukt als eerste hoe zuiver hij opereerde. Zo gaat het dus niet.’
Waarop Van der Steur zegt: ‘Er is een discussie ontstaan over mijn rol als Kamerlid in dit dossier. Daar heb ik spijt van. Ik had eerder de conclusie moeten trekken dat ik als Kamerlid me er niet mee had moeten bemoeien. Waarschijnlijk al op 4 maart. Ik had op dat moment nee moeten zeggen toen de minister mij vroeg om mee te denken over het persbericht.’
De voltallige oppositie staat weer bij de interruptiemicrofoons. Roemer (SP): ‘Waarom hebben jullie (Van der Steur en Dijkhoff, red.) op 4 maart niet tegen elkaar gezegd: deze informatie moet naar de Kamer.’ Van der Steur zegt net als Dijkhoff dat de bedragen van Teeven, opgeteld 7,1 miljoen, niet in de buurt kwamen van het bedrag van 4,7 miljoen van Nieuwsuur.
Roemer verwijt Van der Steur ‘het eigen straatje schoonvegen’. Van der Steur: ‘Ik kan die conclusie niet delen. Ik heb onmiddelijk toen ik minister werd alles gedaan om het onderzoek van de commissie-Oosting te faciliteren. Had ik tussen 9 maart en de volgende dag het debat in de Kamer een eigenstandige actie moeten ondernemen? Ik denk dat de herinnering van de heer Teeven met de Kamer gedeeld had moeten worden, dat is niet gebeurd. Ik vond en vind dat dat anders had gemoeten. Dat zou ik als minister ook anders doen.’
Kamerlid Louis Bontes herinnert de minister eraan dat hij al een gele kaart op zak had vanwege het debat over de foto van Volkert van der G. Kan de minister nog geloofwaardig functioneren, vraagt Bontes. ‘Het antwoord is ja. Ik heb het proces van verandering ingezet en ik ga dat vervolmaken wat mij betreft.’
‘De excuses komen wel heel laat’, zegt D66-leider Alexander Pechtold. ‘U zei dat u veel contact had met Opstelten en dat hij ‘full focus’ was. Dat is niet waar gebleken.’ Rutte reageert: ‘Wat ik mezelf verwijt is dat ik niet zelf eerder het onderwerp ‘bonnetje’ hoog op de agenda heb gezet en daar over was gaan doorpraten met Opstelten. Nogmaals: het is oprecht niet zo dat we hier hebben geprobeerd om dingen niet te vinden.’
Pechtold vindt dat Rutte te lovend is over Fred Teeven als officier van justitie. Rutte blijft erbij dat de ‘crimefighter’ Teeven van destijds goed werk verrichtte, los van deze zaak. Pechtold: ‘Dat kan gewoon niet. Er is geld witgewassen. Dan kun je toch niet zeggen: ik blijf de toenmalig officier van justitie steunen?’ Waarop Rutte reageert: ‘Als ik op geen enkele wijze afbreuk doe aan de conclusies van Oosting, dan ga ik niet de heer Teeven die in andere zaken belangrijk werk heeft geleverd bij het groot vuil zetten. Dat doe ik niet.’
Gert-Jan Segers van de ChristenUnie ondervraagt Rutte over zijn persconferentie van vrijdag waarin hij suggereerde dat er mogelijk een geheime deal achter de deal zat. Rutte: ‘Dat was onverstandig.’
Rutte is klaar met de beantwoording van zijn vragen. De Kamer vraagt om een pauze van 45 minuten. om 21.45 uur gaat het debat verder. Dan krijgt de Kamer de gelegenheid aanvullende vragen te stellen en moties in te dienen.
16 december 2015, 20:35
Rutte: ‘Er is niks toegedekt’
Volgens CDA-leider Buma wordt het ministerie van Veiligheid en Justitie geleid als een ‘VVD-partijkantoor’: alles staat in het teken van het partijbelang. Nee, zegt Rutte. ‘Er is niks toegedekt. Los van het feit dat het echt niet zo is, wat zou daarvoor het motief zijn geweest?’
De premier zegt dat hij ‘vond en vind’ dat Van der Steur en Dijkhoff geschikt zijn voor de functies van minister en staatssecretaris. Buma: ‘De vaardigheden van de twee heren zitten hem in het aanpassen van persberichten en het platlopen van het departement als Kamerlid.’
Kamerlid Bontes vraagt aan de premier waarom in de beantwoording van 250 Kamervragen gisteren niet is meegedeeld dat Rutte een bedrag van 4,8 miljoen gulden had gezien in de gespreksnotitie van een ambtenaar van justitie. Rutte legt uit dat hij tijdens het Kamerdebat van 10 maart vond dat hij het stuk niet kon delen met de Kamer omdat hij van de ambtenaar had gehoord dat het een ‘persoonlijke aantekening’ was.
Jesse Klaver van GroenLinks stelt dat de premier bewust afstand heeft gehouden van de problemen bij Justitie. Waarom? Rutte: ‘Ik vond het niet aan mij om me te verdiepen in een deal die vijftien jaar geleden werd gesloten. Ik heb mij wel met zaken bemoeid rond de politieke afwikkeling. Wat ik mezelf verwijt is niet dat ik niet zelf aan waarheidsvinding heb gedaan, dat kon ik niet vanuit Algemene Zaken, maar dat ik niet heb aangestuurd op grondiger onderzoek.’
Roemer (SP) stelt dat Rutte alle vragen van de Kamer ‘naar het rijk der fabelen verwijst’. Rutte: ‘Dat is niet mijn bedoeling. Ik snap uw vragen en probeer ze naar eer en geweten te beantwoorden.’ Hij herhaalt: ‘We wisten het simpelweg niet. We konden geen bedragen onderbouwen. Vervolgens duiken er dingen op. Ik verwijt mezelf dat ik toen niet meer heb gedaan. In het proces had ik kunnen zeggen: dit blijft maar dooretteren, laten we kijken of we nog meer onderzoek kunnen doen. Ik verwijt mezelf dat ik niet een extra effort heb gedaan om meer duidelijkheid te krijgen.’
Rutte: ‘Ik ontken dat hier een poging was om mensen uit de wind te houden. In maart 2014 komt nieuws naar boven over de deal. Vervolgens is er een onderzoek ingesteld. Daar is geen bedrag uitgekomen. Ik verwijt mezelf dat ik niet meer heb gedaan. Maar er is geen poging geweest om dingen toe te dekken. Dat concludeert ook Oosting.’
De premier in reactie op SP-leider Roemer: ‘Heb ik de Kamer goed geïnfomeerd? Ja. Heb ik op alle momenten de juiste stappen genomen? Ja, dat is gebeurd. Hoewel ik meer had kunnen doen. Na het rapport trek ik op geen enkele manier de conclusies van de commissie in twijfel.’
16 december 2015, 20:00
Rutte door het stof: zwaarste debat ooit
We komen aan bij de reactie van premier Rutte. Hij begint met te zeggen dat dit het zwaarste debat uit zijn carrière als premier is. Hij stelt dat hij het erger heeft gemaakt door zijn stellige reacties in de persconferentie van afgelopen vrijdag. ‘Doordat ik in mijn eerste reactie op dit rapport zo uitvoerig heb gereflecteerd heb ik aanleiding gegeven om te vermoeden dat ik mij niet zou vinden in de conclusies van de commissie-Oosting en dat ik meer zou weten over wat er tegenover de deal stond. Dat is niet het geval. Ik onderschrijf alle conclusies.’
Rutte: ‘Ik denk dat de les die ik moet trekken is dat ik veel meer op de bal had moeten zitten om zeker te weten dat in het proces alles werd gedaan om de waarheid boven water te krijgen.’ Ook had hij meer tijd moeten nemen tijdens het Kamerdebat op 10 maart om het verslag van het gesprek tussen een ambtenaar van Justitie en Teeven te beoordelen. ‘Ik had het gesprek moeten aangaan met de ambtenaar die zei dat het een persoonlijke aantekening was. Ik deed dat niet bij tijdsgebrek. Bij een volgende gelegenheid zal ik de voorzitter bellen en zeggen dat ik meer tijd nodig heb.’
Rutte: ‘Ik zie tijdens de schorsing van dat debat door mijn oogharen in dat verslag: 4,8. Ik wist alleen dat het een persoonlijke aantekening was. Zo is het gegaan, zeg ik tegen de heer Pechtold. Ik vertel u geen fabeltjes.’
Wilders van de PVV zegt: ‘Een crimineel heeft 4,7 miljoen gulden gekregen. Mensen in Nederland snappen dat niet. Ze snappen al helemaal niet dat dat bedrag jarenlang onder de pet wordt gehouden. Dat er wordt gelogen dat er valse persberichten naar buiten gaan. Snapt u dat de Nederlander het vertrouwen in de politiek verliest?’ Waarop Rutte reageert: ‘Het is wat de commissie zegt: de schikking kan de toets van kritiek niet doorstaan. Ik voeg mij naar die conclusie.’
Wilders probeert het nog een keer: ‘Snapt u dat de mensen het vertrouwen in de politiek kwijt zijn door al het gesjacher?’ Rutte: ‘De heer Wilders maakt een enorme soep waar dingen inzitten die kloppen en niet kloppen. Feit is dat er een onderzoek is ingesteld dat een dik rapport heeft opgeleverd en dat twee bewindslieden zijn afgetreden. Het is niet zo dat hier dingen gebeuren die geen gevolgen hebben.’ Wilders concludeert: ‘Ik snap dat mensen het vertrouwen in u kwijt zijn en ik ben dat ook.’
Staatssecretaris Dijkhoff reageert in tweede instantie op vragen uit de Kamer over waarom hij op 9 maart bleef zitten bij de vergadering op het ministerie van Justitie toen een vertrouwelijk stuk werd gedeeld. ‘Ik heb gezegd dat ik de aantekeningen van het gesprek tussen de justitieambtenaar en Teeven niet hoefde te zien. Maar toen die er toch wel bij werd gehaald, heb ik niet gedacht: nou ja laat maar.’
Buma (CDA) vraagt: ‘Van der Steur ging weg en u blijft. Hoe was dat moment?’ Dijkhoff: ‘Ik was niet gefocust op Van der Steur op dat moment. Ik was kritisch aan het doorvragen en toen werd die notitie erbij gehaald.’
Dijkhoff vat samen: ‘Volgens mij hebben wij beiden aangegeven, Van der Steur en ik, dat de norm al eerder was overschreden. De woensdag daarvoor toen het persbericht werd opgesteld hadden we de grens al moeten trekken. Dat is toen niet gebeurd.’
Van der Steur is klaar met zijn beantwoording, maar mag nog niet gaan zitten. De oppositie heeft nog vragen. Pechtold (D66) brengt in herinnering dat minister Schippers in het voorjaar opperde dat er ‘krachten’ in het spel waren gericht tegen de VVD. Toenmalig Kamerlid Van der Steur twitterde destijds dat hij veel positieve reacties kreeg op de opmerking van partijgenoot Schippers. Volgens Van der Steur was zijn tweet een ‘feitelijke’ constatering en niet het delen van de mening van Schippers. Hoongelach klinkt uit de zaal.
Hoe zat het ook alweer met Schippers’ complottheorie? Lees het hier (+).
Buma van het CDA heeft nog een pijnlijk punt ontdekt in de gebeurtenissen. Van der Steur liep als toenmalig Kamerlid op 9 maart weg uit een vergadering op het ministerie van Justitie omdat een vertrouwelijk stuk zou worden gedeeld. Hij besefte toen dat hij die informatie als Kamerlid en woordvoerder justitie niet moest krijgen. Toenmalig Kamerlid Dijkhoff was ook bij die vergadering en liep niet weg. Hoe zit dat, vraagt Buma. ‘Ik kan daar niet op antwoorden’, zegt Van der Steur. ‘Ik heb die keuze gemaakt. Ik heb gezegd: als hier een document op tafel komt dat niet met de Kamer kan worden gedeeld, maak ik de afweging om weg te gaan.’
Pechtold (D66) concludeert: ‘Dit verhaal rammelt. Van der Steur is het bonnetje niet kwijt, hij is de weg kwijt.’
Van der Steur gaat verder met zijn verhaal. Ondertussen overlegt CDA-leider Buma met SP-leider Roemer. Van der Steur: ‘Het is aan mij als minister om in het vervolg de Kamer tijdig en volledig in te lichten. Terecht zijn er stevige woorden gevallen over de wijze waarop ik als Kamerlid heb geopereerd.’
De minister gaat verder met zijn verhaal en somt maatregelen op die hij neemt om het functioneren van zijn departement te verbeteren. Hij neemt alle aanbevelingen van de commissie-Oosting over.
D66-leider Pechtold vraagt zich af of toenmalig Fred Teeven zich schuldig maakte aan medeplichtigheid bij het witwassen van crimineel geld. Het antwoord op die vraag het Van der Steur niet paraat. ‘Ik ga dat uitzoeken.’
Dijkhoff zegt in reactie op vragen van GroenLinks dat hij ook met premier Rutte sprak over de bedragen na de bijeenkomst op het ministerie van Justitie op 4 maart. ‘Het is heel moeilijk om precies te destilleren op welke momenten contact is geweest. Als campagneleider heb je veel contact met elkaar. Ik heb wel teruggekoppeld over de herinneringen van Teeven en hoe het persbericht is aangepast.’
Wilders van de PVV stelt dat het land op 4 maart is ‘belazerd’. ‘Ze wisten dat het bedrag 4,8 miljoen bestond. Met dat persbericht heeft u meegewerkt aan het belazeren van Nederland door dat niet te melden. U bent onbetrouwbaar, samen met de heer Van der Steur.’
Nee, zegt Dijkhoff, als ik meteen naar de Kamer was gerend met het bedrag van 4,8 miljoen, ‘dan had ik de Kamer pas bedonderd’. Dat bedrag klopte namelijk niet, zegt hij.
Wilders: ‘Dat is gewoon niet waar. De Kamer kende nog geeneen getal. Op die dag heeft Teeven het getal 4,8 aan u verteld. U had dat bedrag in het persbericht moeten zetten. U had als de wiedeweerga naar de Kamer moeten gaan en moeten zeggen: collega’s, ik heb iets gehoord en we zijn belazerd. Mijn fractie is het vertrouwen in u nu al kwijt.’
Dijkhoff: ‘Ik heb geïnformeerd of die informatie nieuw was. Daar hield mijn betrokkenheid als Kamerlid op.’ Hij herhaalt dat hij op het ministerie was vanwege de campagne en dat hij toen door Opstelten werd gevraagd om mee te denken over het persbericht. ‘Van het een kwam het ander. Ik heb geen ruggespraak gehad met de premier. Dat liep gewoon zo.’
Volgens de staatssecretaris heeft hij zijn rol als Kamerlid bij de behandeling van de Teevendeal niet ervaren als een ‘belemmerende factor’ in zijn aanstelling als opvolger van staatssecretaris Teeven.
Pechtold neemt nogmaals het persbericht onder vuur. ‘Had maar 2,3 en 4,8 gemeld. Dat heeft u niet gedaan.’ Dijkhoff: ‘De voorgeschiedenis was nu juist dat er veel bedragen in omloop waren. De conclusie na intern onderzoek was: we weten niet welk bedrag klopt. Ik heb toen niet het idee gehad dat Nieuwsuur tekort werd gedaan.’ Zijn rol bij het bespreken van het concept-persbericht was het ‘challengen van de stelligheid’, zegt Dijkhoff.
Dijkhoff zegt dat hij alle vragen van de Kamer heeft beantwoord. Nu volgt minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie.
Het debat gaat verder. Als eerste reageert staatssecretaris Klaas Dijkhoff op de vragen de Kamer. Hij zal in chronologische volgorde zijn rol bespreken. ‘Ik was op 4 maart op het ministerie van Justitie, de dag van de uitzending van Nieuwsuur. De minister vroeg toen: als je er toch bent, kijk even mee. Achteraf had ik op dat moment een denkmoment moeten inlassen en moeten constateren dat het bespreken van een conceptpersbericht een stap te ver was. Ik had op dat moment er beter aan gedaan om te zeggen: dit is echt aan jullie. Ik heb mijn handen er niet van afgehouden. Ik heb een grens overschreden. Ik zeg nu: het is zuiverder om als Kamerlid niet te adviseren over persberichten.’
Nieuwsuur bracht die avond in de uitzending het bedrag van de schikking. Dijkhoff en Van der Steur, toen nog Kamerleden, adviseerden om in het persbericht van Justitie het bedrag van Nieuwsuur niet te ontkennen. Hij had zich daar niet mee moeten bemoeien, zegt Dijkhoff nu, inmiddels is hij staatssecretaris van Justitie.
Ook Fred Teeven was bij dat gesprek op het ministerie. Hij noemde twee bedragen: een basisbedrag van 2,3 miljoen en rente op rente van 4,8 miljoen gulden. Ook Dijkhoff haakte daarop aan, zegt hij nu. Maar die bedragen kwamen niet overeen met de 4,7 miljoen van Nieuwsuur, werd hem verteld. ‘Ik had niet het idee dat het een briljant persbericht was, maar ik voelde me niet verantwoordelijk voor het eindproduct.’
Volgens de staatssecretaris zijn er twee wijzigingen doorgevoerd in het persbericht, ‘mede op mijn advies, twee wijzigingen ten goede’. Hij zegt dat hij niet het idee heeft gehad ‘dat ik iets aan het afdekken was’. Dijkhoff benadrukt dat hij op dat moment niet ‘de reflectie had’ dat hij beter niet kon deelnemen aan het bespreken van het persbericht.
Dijkhoff zegt in reactie op SGP-leider Kees van der Staaij: ‘Ik was daar als Kamerlid én campagnelid en als iemand met een eigen mening. Ik ben niet van het ene moment het ene petje en het volgende moment een andere.’
De oppositie blijft Dijkhoff doorzagen over zijn aanwezigheid bij het opstellen van het persbericht. Hij was als Kamerlid zodoende betrokken bij het verkeerd informeren van de Kamer, vindt de oppositie. Waarom trok hij niet aan de bel toen de bedragen over tafel gingen? Dijkhoff: ‘Ik heb wel gevraagd: is dit nieuw? Mij werd verteld: nee.’
‘De excuses komen wel heel laat’, zegt D66-leider Alexander Pechtold. ‘U zei dat u veel contact had met Opstelten en dat hij ‘full focus’ was. Dat is niet waar gebleken.’ Rutte reageert: ‘Wat ik mezelf verwijt is dat ik niet zelf eerder het onderwerp ‘bonnetje’ hoog op de agenda heb gezet en daar over was gaan doorpraten met Opstelten. Nogmaals: het is oprecht niet zo dat we hier hebben geprobeerd om dingen niet te vinden.’
Pechtold vindt dat Rutte te lovend is over Fred Teeven als officier van justitie. Rutte blijft erbij dat de ‘crimefighter’ Teeven van destijds goed werk verrichtte, los van deze zaak. Pechtold: ‘Dat kan gewoon niet. Er is geld witgewassen. Dan kun je toch niet zeggen: ik blijf de toenmalig officier van justitie steunen?’ Waarop Rutte reageert: ‘Als ik op geen enkele wijze afbreuk doe aan de conclusies van Oosting, dan ga ik niet de heer Teeven die in andere zaken belangrijk werk heeft geleverd bij het groot vuil zetten. Dat doe ik niet.’
Gert-Jan Segers van de ChristenUnie ondervraagt Rutte over zijn persconferentie van vrijdag waarin hij suggereerde dat er mogelijk een geheime deal achter de deal zat. Rutte: ‘Dat was onverstandig.’
Rutte is klaar met de beantwoording van zijn vragen. De Kamer vraagt om een pauze van 45 minuten. om 21.45 uur gaat het debat verder. Dan krijgt de Kamer de gelegenheid aanvullende vragen te stellen en moties in te dienen.
16 december 2015, 20:35
Rutte: ‘Er is niks toegedekt’
Volgens CDA-leider Buma wordt het ministerie van Veiligheid en Justitie geleid als een ‘VVD-partijkantoor’: alles staat in het teken van het partijbelang. Nee, zegt Rutte. ‘Er is niks toegedekt. Los van het feit dat het echt niet zo is, wat zou daarvoor het motief zijn geweest?’
De premier zegt dat hij ‘vond en vind’ dat Van der Steur en Dijkhoff geschikt zijn voor de functies van minister en staatssecretaris. Buma: ‘De vaardigheden van de twee heren zitten hem in het aanpassen van persberichten en het platlopen van het departement als Kamerlid.’
Kamerlid Bontes vraagt aan de premier waarom in de beantwoording van 250 Kamervragen gisteren niet is meegedeeld dat Rutte een bedrag van 4,8 miljoen gulden had gezien in de gespreksnotitie van een ambtenaar van justitie. Rutte legt uit dat hij tijdens het Kamerdebat van 10 maart vond dat hij het stuk niet kon delen met de Kamer omdat hij van de ambtenaar had gehoord dat het een ‘persoonlijke aantekening’ was.
Jesse Klaver van GroenLinks stelt dat de premier bewust afstand heeft gehouden van de problemen bij Justitie. Waarom? Rutte: ‘Ik vond het niet aan mij om me te verdiepen in een deal die vijftien jaar geleden werd gesloten. Ik heb mij wel met zaken bemoeid rond de politieke afwikkeling. Wat ik mezelf verwijt is niet dat ik niet zelf aan waarheidsvinding heb gedaan, dat kon ik niet vanuit Algemene Zaken, maar dat ik niet heb aangestuurd op grondiger onderzoek.’
Roemer (SP) stelt dat Rutte alle vragen van de Kamer ‘naar het rijk der fabelen verwijst’. Rutte: ‘Dat is niet mijn bedoeling. Ik snap uw vragen en probeer ze naar eer en geweten te beantwoorden.’ Hij herhaalt: ‘We wisten het simpelweg niet. We konden geen bedragen onderbouwen. Vervolgens duiken er dingen op. Ik verwijt mezelf dat ik toen niet meer heb gedaan. In het proces had ik kunnen zeggen: dit blijft maar dooretteren, laten we kijken of we nog meer onderzoek kunnen doen. Ik verwijt mezelf dat ik niet een extra effort heb gedaan om meer duidelijkheid te krijgen.’
Rutte: ‘Ik ontken dat hier een poging was om mensen uit de wind te houden. In maart 2014 komt nieuws naar boven over de deal. Vervolgens is er een onderzoek ingesteld. Daar is geen bedrag uitgekomen. Ik verwijt mezelf dat ik niet meer heb gedaan. Maar er is geen poging geweest om dingen toe te dekken. Dat concludeert ook Oosting.’
De premier in reactie op SP-leider Roemer: ‘Heb ik de Kamer goed geïnfomeerd? Ja. Heb ik op alle momenten de juiste stappen genomen? Ja, dat is gebeurd. Hoewel ik meer had kunnen doen. Na het rapport trek ik op geen enkele manier de conclusies van de commissie in twijfel.’
16 december 2015, 20:00
Rutte door het stof: zwaarste debat ooit
We komen aan bij de reactie van premier Rutte. Hij begint met te zeggen dat dit het zwaarste debat uit zijn carrière als premier is. Hij stelt dat hij het erger heeft gemaakt door zijn stellige reacties in de persconferentie van afgelopen vrijdag. ‘Doordat ik in mijn eerste reactie op dit rapport zo uitvoerig heb gereflecteerd heb ik aanleiding gegeven om te vermoeden dat ik mij niet zou vinden in de conclusies van de commissie-Oosting en dat ik meer zou weten over wat er tegenover de deal stond. Dat is niet het geval. Ik onderschrijf alle conclusies.’
Rutte: ‘Ik denk dat de les die ik moet trekken is dat ik veel meer op de bal had moeten zitten om zeker te weten dat in het proces alles werd gedaan om de waarheid boven water te krijgen.’ Ook had hij meer tijd moeten nemen tijdens het Kamerdebat op 10 maart om het verslag van het gesprek tussen een ambtenaar van Justitie en Teeven te beoordelen. ‘Ik had het gesprek moeten aangaan met de ambtenaar die zei dat het een persoonlijke aantekening was. Ik deed dat niet bij tijdsgebrek. Bij een volgende gelegenheid zal ik de voorzitter bellen en zeggen dat ik meer tijd nodig heb.’
Rutte: ‘Ik zie tijdens de schorsing van dat debat door mijn oogharen in dat verslag: 4,8. Ik wist alleen dat het een persoonlijke aantekening was. Zo is het gegaan, zeg ik tegen de heer Pechtold. Ik vertel u geen fabeltjes.’
Wilders van de PVV zegt: ‘Een crimineel heeft 4,7 miljoen gulden gekregen. Mensen in Nederland snappen dat niet. Ze snappen al helemaal niet dat dat bedrag jarenlang onder de pet wordt gehouden. Dat er wordt gelogen dat er valse persberichten naar buiten gaan. Snapt u dat de Nederlander het vertrouwen in de politiek verliest?’ Waarop Rutte reageert: ‘Het is wat de commissie zegt: de schikking kan de toets van kritiek niet doorstaan. Ik voeg mij naar die conclusie.’
Wilders probeert het nog een keer: ‘Snapt u dat de mensen het vertrouwen in de politiek kwijt zijn door al het gesjacher?’ Rutte: ‘De heer Wilders maakt een enorme soep waar dingen inzitten die kloppen en niet kloppen. Feit is dat er een onderzoek is ingesteld dat een dik rapport heeft opgeleverd en dat twee bewindslieden zijn afgetreden. Het is niet zo dat hier dingen gebeuren die geen gevolgen hebben.’ Wilders concludeert: ‘Ik snap dat mensen het vertrouwen in u kwijt zijn en ik ben dat ook.’
Staatssecretaris Dijkhoff reageert in tweede instantie op vragen uit de Kamer over waarom hij op 9 maart bleef zitten bij de vergadering op het ministerie van Justitie toen een vertrouwelijk stuk werd gedeeld. ‘Ik heb gezegd dat ik de aantekeningen van het gesprek tussen de justitieambtenaar en Teeven niet hoefde te zien. Maar toen die er toch wel bij werd gehaald, heb ik niet gedacht: nou ja laat maar.’
Buma (CDA) vraagt: ‘Van der Steur ging weg en u blijft. Hoe was dat moment?’ Dijkhoff: ‘Ik was niet gefocust op Van der Steur op dat moment. Ik was kritisch aan het doorvragen en toen werd die notitie erbij gehaald.’
Dijkhoff vat samen: ‘Volgens mij hebben wij beiden aangegeven, Van der Steur en ik, dat de norm al eerder was overschreden. De woensdag daarvoor toen het persbericht werd opgesteld hadden we de grens al moeten trekken. Dat is toen niet gebeurd.’
Van der Steur is klaar met zijn beantwoording, maar mag nog niet gaan zitten. De oppositie heeft nog vragen. Pechtold (D66) brengt in herinnering dat minister Schippers in het voorjaar opperde dat er ‘krachten’ in het spel waren gericht tegen de VVD. Toenmalig Kamerlid Van der Steur twitterde destijds dat hij veel positieve reacties kreeg op de opmerking van partijgenoot Schippers. Volgens Van der Steur was zijn tweet een ‘feitelijke’ constatering en niet het delen van de mening van Schippers. Hoongelach klinkt uit de zaal.
Hoe zat het ook alweer met Schippers’ complottheorie? Lees het hier (+).
Buma van het CDA heeft nog een pijnlijk punt ontdekt in de gebeurtenissen. Van der Steur liep als toenmalig Kamerlid op 9 maart weg uit een vergadering op het ministerie van Justitie omdat een vertrouwelijk stuk zou worden gedeeld. Hij besefte toen dat hij die informatie als Kamerlid en woordvoerder justitie niet moest krijgen. Toenmalig Kamerlid Dijkhoff was ook bij die vergadering en liep niet weg. Hoe zit dat, vraagt Buma. ‘Ik kan daar niet op antwoorden’, zegt Van der Steur. ‘Ik heb die keuze gemaakt. Ik heb gezegd: als hier een document op tafel komt dat niet met de Kamer kan worden gedeeld, maak ik de afweging om weg te gaan.’
Pechtold (D66) concludeert: ‘Dit verhaal rammelt. Van der Steur is het bonnetje niet kwijt, hij is de weg kwijt.’
Van der Steur gaat verder met zijn verhaal. Ondertussen overlegt CDA-leider Buma met SP-leider Roemer. Van der Steur: ‘Het is aan mij als minister om in het vervolg de Kamer tijdig en volledig in te lichten. Terecht zijn er stevige woorden gevallen over de wijze waarop ik als Kamerlid heb geopereerd.’
De minister gaat verder met zijn verhaal en somt maatregelen op die hij neemt om het functioneren van zijn departement te verbeteren. Hij neemt alle aanbevelingen van de commissie-Oosting over.
D66-leider Pechtold vraagt zich af of toenmalig Fred Teeven zich schuldig maakte aan medeplichtigheid bij het witwassen van crimineel geld. Het antwoord op die vraag het Van der Steur niet paraat. ‘Ik ga dat uitzoeken.’
Minister Van der Steur vertelt dat hij ook op 9 maart als Kamerlid op het ministerie van Justitie was. Toen had hij de tegenwoordigheid van geest om te zeggen dat hij als Kamerlid het gespreksverslag tussen Teeven en een ambtenaar van Justitie over de deal niet zou moeten inzien. ‘Ik heb toen die grens gesteld.’ Hij stelt dat hij net als Dijkhoff eerder de grens had moeten trekken, ‘misschien al op 4 maart’.
Meteen wordt hij geïnterrumpeerd door CDA-leider Buma: ‘De minister benadrukt als eerste hoe zuiver hij opereerde. Zo gaat het dus niet.’
Waarop Van der Steur zegt: ‘Er is een discussie ontstaan over mijn rol als Kamerlid in dit dossier. Daar heb ik spijt van. Ik had eerder de conclusie moeten trekken dat ik als Kamerlid me er niet mee had moeten bemoeien. Waarschijnlijk al op 4 maart. Ik had op dat moment nee moeten zeggen toen de minister mij vroeg om mee te denken over het persbericht.’
De voltallige oppositie staat weer bij de interruptiemicrofoons. Roemer (SP): ‘Waarom hebben jullie (Van der Steur en Dijkhoff, red.) op 4 maart niet tegen elkaar gezegd: deze informatie moet naar de Kamer.’ Van der Steur zegt net als Dijkhoff dat de bedragen van Teeven, opgeteld 7,1 miljoen, niet in de buurt kwamen van het bedrag van 4,7 miljoen van Nieuwsuur.
Roemer verwijt Van der Steur ‘het eigen straatje schoonvegen’. Van der Steur: ‘Ik kan die conclusie niet delen. Ik heb onmiddelijk toen ik minister werd alles gedaan om het onderzoek van de commissie-Oosting te faciliteren. Had ik tussen 9 maart en de volgende dag het debat in de Kamer een eigenstandige actie moeten ondernemen? Ik denk dat de herinnering van de heer Teeven met de Kamer gedeeld had moeten worden, dat is niet gebeurd. Ik vond en vind dat dat anders had gemoeten. Dat zou ik als minister ook anders doen.’
Kamerlid Louis Bontes herinnert de minister eraan dat hij al een gele kaart op zak had vanwege het debat over de foto van Volkert van der G. Kan de minister nog geloofwaardig functioneren, vraagt Bontes. ‘Het antwoord is ja. Ik heb het proces van verandering ingezet en ik ga dat vervolmaken wat mij betreft.’
Dijkhoff zegt in reactie op vragen van GroenLinks dat hij ook met premier Rutte sprak over de bedragen na de bijeenkomst op het ministerie van Justitie op 4 maart. ‘Het is heel moeilijk om precies te destilleren op welke momenten contact is geweest. Als campagneleider heb je veel contact met elkaar. Ik heb wel teruggekoppeld over de herinneringen van Teeven en hoe het persbericht is aangepast.’
Wilders van de PVV stelt dat het land op 4 maart is ‘belazerd’. ‘Ze wisten dat het bedrag 4,8 miljoen bestond. Met dat persbericht heeft u meegewerkt aan het belazeren van Nederland door dat niet te melden. U bent onbetrouwbaar, samen met de heer Van der Steur.’
Nee, zegt Dijkhoff, als ik meteen naar de Kamer was gerend met het bedrag van 4,8 miljoen, ‘dan had ik de Kamer pas bedonderd’. Dat bedrag klopte namelijk niet, zegt hij.
Wilders: ‘Dat is gewoon niet waar. De Kamer kende nog geeneen getal. Op die dag heeft Teeven het getal 4,8 aan u verteld. U had dat bedrag in het persbericht moeten zetten. U had als de wiedeweerga naar de Kamer moeten gaan en moeten zeggen: collega’s, ik heb iets gehoord en we zijn belazerd. Mijn fractie is het vertrouwen in u nu al kwijt.’
Dijkhoff: ‘Ik heb geïnformeerd of die informatie nieuw was. Daar hield mijn betrokkenheid als Kamerlid op.’ Hij herhaalt dat hij op het ministerie was vanwege de campagne en dat hij toen door Opstelten werd gevraagd om mee te denken over het persbericht. ‘Van het een kwam het ander. Ik heb geen ruggespraak gehad met de premier. Dat liep gewoon zo.’
Volgens de staatssecretaris heeft hij zijn rol als Kamerlid bij de behandeling van de Teevendeal niet ervaren als een ‘belemmerende factor’ in zijn aanstelling als opvolger van staatssecretaris Teeven.
Pechtold neemt nogmaals het persbericht onder vuur. ‘Had maar 2,3 en 4,8 gemeld. Dat heeft u niet gedaan.’ Dijkhoff: ‘De voorgeschiedenis was nu juist dat er veel bedragen in omloop waren. De conclusie na intern onderzoek was: we weten niet welk bedrag klopt. Ik heb toen niet het idee gehad dat Nieuwsuur tekort werd gedaan.’ Zijn rol bij het bespreken van het concept-persbericht was het ‘challengen van de stelligheid’, zegt Dijkhoff.
Dijkhoff zegt dat hij alle vragen van de Kamer heeft beantwoord. Nu volgt minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie.
Het debat gaat verder. Als eerste reageert staatssecretaris Klaas Dijkhoff op de vragen de Kamer. Hij zal in chronologische volgorde zijn rol bespreken. ‘Ik was op 4 maart op het ministerie van Justitie, de dag van de uitzending van Nieuwsuur. De minister vroeg toen: als je er toch bent, kijk even mee. Achteraf had ik op dat moment een denkmoment moeten inlassen en moeten constateren dat het bespreken van een conceptpersbericht een stap te ver w
Henk Krol van 50Plus vreest dat op dit moment criminelen op de bank zitten te lachen om dit debat. Hij maakt zich zorgen over de informatievoorziening naar de Kamer. ‘Waarom heeft de minister-president eerst ontkend, toen gebagatelliseerd en nu geeft hij nu pas schoorvoetend toe?’
‘De deal deugde niet. Klaar.’
Het woord is aan PvdA-leider Diederik Samsom. Hoe hard zal zijn kritiek zijn op coalitiepartner VVD? Hij begint met: ‘De deal deugde niet. Klaar. Daar kan geen misverstand over bestaan. Ik vraag het kabinet dat te bevestigen.’
Samsom vindt het ook niet deugen dat de premier niet bij Teeven heeft doorgevraagd over het bedrag van de schikking.
Hij komt al aan het einde van zijn betoog. ‘De versterking van de rechtsstaat door het vergroten van zorgvuldigheid en verbeteren van de openheid, daarvoor moet nu veel werk verricht worden.’
Zo snel laat de oppositie Samsom niet wegkomen. Alle oppositieleiders staan bij de interruptiemicrofoons. De oppositie wil weten hoe de PvdA betrokken was bij het persbericht van Justitie na de uitzending van Nieuwsuur. Uit de beantwoording van Kamervragen door minister Van der Steur bleek gisteren dat het persbericht ook was ‘afgestemd’ met een PvdA-Kamerlid.Pechtold: ‘De PvdA had toch moeten zeggen: kap eens met dat soort persberichten en laten we de waarheid eens proberen.’ Volgens Samsom is na het beruchte persbericht alsnog een zoektocht naar de waarheid gestart. ‘Te laat, maar dat lag geheel aan de toenmalig minister.’ Net als Zijlstra stelt Samsom dat de VVD-Kamerleden Dijkhoff en Van der Steur (nu bewindslieden van justitie) ‘de minister hebben behoed voor het verkeerd informeren van het parlement’.
VVD omarmt conclusies Oosting
Halbe Zijlstra van de VVD begint zijn betoog met het omarmen van de conclusies van de commissie-Oosting. Hij wordt meteen geïnterrumpeerd door Alexander Pechtold van D66. ‘Op de radio zei u dat zaken onder het tapijt zijn geschoven. Wat bedoelde u daarmee?’ Zijlstra: ‘Bedragen en gespreksnotities zijn niet aan de Kamer meegedeeld.’
Hij neemt het op voor zijn VVD-collega’s Van der Steur en Dijkhoff die aanwezig waren bij het opstellen van het persbericht nadat Nieuwsuur het bedrag van 4,7 miljoen gulden had gemeld. Hij vindt het verstandig dat de Kamerleden adviseerden om dat bedrag niet te ontkennen. ‘Als u niet weet wat het juiste bedrag is, is het niet verstandig te ontkennen dat het bedrag van Nieuwsuur niet klopt.’
Nee, zegt Gert-Jan Segers van de ChristenUnie, zo was het niet. ‘De eerste zin van het persbericht luidde: de berichtgeving van Nieuwsuur klopt niet.’ Zijlstra zegt dat hij zijn oordeel geeft over het advies van de toenmalig VVD-Kamerleden, niet op het uiteindelijke persbericht, dat volgens hem de verantwoordelijkheid van voormalig minister Opstelten was.
Niks ervan, zegt CDA-leider Buma. Het ís niet normaal dat Kamerleden aanschuiven op een ministerie om een loopje te nemen met de waarheid in een persbericht, stelt hij. De VVD’er blijft erbij dat Van der Steur en Dijkhoff dit voorjaar goed advies gaven aan de minister. Zijlstra: ‘Er zitten veel VVD’ers in de criminaliteitsbestrijding. Er is het nodige fout gegaan, dus je hebt veel VVD’ers die aan de beurt zijn. Prima. Maar ik constateer dat deze Kamerleden hebben geadviseerd aan de toenmalig bewindspersoon om niet iets te ontkennen wat waar zou kunnen zijn.’
Wat was het doel van de aanwezigheid van de Kamerleden op het ministerie, vraagt Klaver van GroenLinks. ‘Ze komen niet bij mij langs om te vragen of ze mogen gaan’, zegt Zijlstra. ‘Ze hebben niet die ochtend van mij opdracht hebben gekregen: ga maar.’
De oppositie laat niet los op dit punt. Roemer (SP) begrijpt niet wat de voormalig Kamerleden daar deden. Pechtold (D66) vindt het onbegrijpelijk dat Kamerleden zich bezighielden met het testen van de verdedigingslinie van een minister. Van der Steur en Dijkhoff waren daar niet om de minister voor te bereiden op een Kamerdebat, zegt Zijlstra. Ze werden gevraagd om te adviseren bij een persbericht. Dat hebben ze volgens Zijlstra ‘verstandig’ gedaan.
Zijlstra: ‘ik ken geheim deel deal niet’
‘Neemt Zijlstra afstand van wat de premier vrijdag zei’, vraagt Gert-Jan Segers van de ChristenUnie. ‘Nee’, zegt Zijlstra resoluut. De VVD omarmt de conclusie van Oosting dat de Teevendeal een slechte deal was. De premier suggereerde vrijdag dat het misschien een goede deal was omdat niet bekend is welke tegenprestatie de drugscrimineel er tegenover stelde. Daar zit dus licht tegen, stelt Segers. Maar volgens Zijlstra is dat niet zo. Zijlstra: ‘Het enige wat ik kan beoordelen is de ontnemingsschikking, dat vond ik geen goede deal. Geheime tegenprestaties kan ik niet beoordelen, want daar heb ik geen kennis van.’
‘Wat helder is, is dat veel dingen zijn misgegaan’, zegt Zijlstra. Hij wil daar een kanttekening bij plaatsen. De deal werd niet vandaag gesloten maar in 2000. ‘Wetgeving over ontnemingen stond nog in de kinderschoenen.’ De VVD’er concludeert nogmaals dat zijn partij de conclusies van Oosting onderschrijft.
Tot slot vraagt Pechtold naar het onderonsje tussen Kamervoorzitter Van Miltenburg en Zijlstra. Nieuwsuur had om een afspraak gevraagd met Van Miltenburg om te spreken over ‘persoonlijke feiten’. Het gesprek ging over een brief van een klokkenluider met daarin het bedrag van de Teevendeal. Na dat gesprek sms’te de Kamervoorzitter aan Zijlstra: ‘Storm in een glas water.’ Zijlstra vond dat Nieuwsuur op onfatsoenlijke wijze de Kamervoorzitter benaderde. Maar hij zegt dat Van Miltenburg nooit met hem heeft gedeeld waar het gesprek precies over ging.
En met die interruptie van Pechtold komt er een einde aan het betoog van Zijlstra.
‘NL ziet kabinet niet meer zitten’
‘Heeft de premier het gespreksverslag van het gesprek tussen Justitie en Teeven inclusief het bedrag gelezen maar bewust achtergehouden?’, vraagt Kamerlid Louis Bontes (voorheen PVV, nu van VNL). Volgens Bontes is de schijn van een doofpot gecreëerd. ‘De betrouwbaarheid van het kabinet is aangetast, de meerderheid van de Nederlanders ziet het zelfs niet meer zitten met dit kabinet.’
‘Een struisvogelhouding verdraagt zich niet met ministeriële verantwoordelijkheid’, stelt SGP-leider Kees van der Staaij. ‘Is het niet een egocultuur die bij Justitie opspeelt om bij dreigend gevaar zich op te rollen en de stekels op te zetten?’
Van der Staaij wil de Teevendeal niet geheel kraken, het was een tijd van pionieren met nieuwe plukze-wetgeving, stelt hij. Maar de omgang met de vragen die de afgelopen twee jaar over de deal opkwamen was ‘op zijn minst onhandig’.
Van der Staaij wijst het kabinet op de informatieplicht richting de Kamer die is verankerd in de Grondwet.
‘De rechtsstaat en de democratie zijn in het hemd gezet’, stelt D66-leider Pechtold. ‘De premier zegt, ondanks de conclusies van Oosting, de deal mocht.’ Volgens Pechtold is een ‘doofpot-sfeer’ gecreëerd. ‘Met de grootst mogelijke stelligheid is onjuiste informatie aan de Kamer voorgehouden.’ Het is een politiek moeras dat te voorkomen was geweest, meent de D66’er.
Een ‘bataljon van VVD’ers’ spande zich in om de eigen belangen te verdedigen en zaken onder de pet te houden, stelt Pechtold. Hij adviseert Rutte: ‘Waarom probeert u het vandaag niet eens louter en alleen met de waarheid?’
16 december 2015, 14:45
‘Premier praat recht wat krom is’
‘De Kamer moet erop kunnen vertrouwen dat de regering het parlement zorgvuldig informeert’, zegt Jesse Klaver van GroenLinks. In plaats daarvan had Klaver vrijdag het gevoel dat hij bij de persconferentie in Nieuwspoort een VVD-leider zag die ‘recht staat te praten wat krom is’. Ook Klaver stelt vragen over de betrokkenheid van Kamerleden Van der Steur en Dijkhoff bij het opstellen van het Justitiepersbericht naar aanleiding van de Nieuwsuur-uitzending.
‘Hier staat vandaag niet alleen de geloofwaardigheid van de premier op het spel, maar die van de hele politiek.’ Klaver heeft de indruk dat de VVD de afgelopen tijd bezig was met een ‘politieke witwasoperatie’.
Vervolgens is het woord aan PVV-leider Geert Wilders. ‘Wat een deceptie, wat een afgang’, zegt hij. ‘Beide crimefighters van de VVD zijn hard door de mand gevallen.’ De miljoenen die naar H. waren overgemaakt werden geheim gehouden, het bonnetje was zoek, ‘Nederland werd massaal misleid’. De gewone Nederlander hangt aan de hoogste boom als hij honderd euro te weinig belasting betaalt, maar een crimineel gaat vrijuit en krijgt geld mee, stelt Wilders. ‘U kunt uw miljoenen afhalen bij Fred Teeven.’
Volgens Wilders hebben VVD’ers de Kamer verkeerd geïnformeerd, informatie onder het tapijt geschoven, in de doofpot gestopt. ‘Kamerleden hielpen feiten verdoezelen en even later zaten ze zelf op de stoelen van de bewindslieden. De Kamervoorzitter, ook een VVD’er, joeg een brief van een klokkenluider door de shredder. En VVD-minister Schippers noemde het een complottheorie, want het lag natuurlijk aan anderen en niet aan de VVD.’
Wilders: ‘Het lijkt wel een grote maffiafamilie met Mark Rutte in de rol van Don Corleone. Terwijl de premier de andere kant opkijkt vinden steeds meer VVD’ers een paardenhoofd in hun bed. Opstelten, Teeven, Van Miltenburg.’ Hij sluit af met zijn enige vraag: ‘Meneer Rutte, wanneer stapt u op?’
16 december 2015, 14:27
‘VVD-belang boven belang Kamer’
‘Vanaf het moment dat minister Opstelten het bedrag van 1,25 miljoen gulden bij elkaar verzon, had de VVD-machine nog maar één doel: Opstelten overeind houden’, sneert CDA-leider Sybrand Buma. Teeven putte uit zijn herinnering het bedrag van 4,8 miljoen gulden, maar de Kamer kreeg daar niets over te horen, zegt Buma.
Ondertussen werden Kamerleden naar het ministerie van Justitie gestuurd om in campagnetijd ‘mist op te werpen’. Het ging volgens de CDA’er om het beschermen van het VVD-belang boven het belang van de Kamer. Kort daarop werden die twee Kamerleden zelf bewindslieden. Buma stelt dat dergelijke praktijken niet aan de orde waren toen het CDA onderdeel uitmaakte van het kabinet. ‘Contacten tussen ministers en Kamerleden ja, maar herschrijven van de waarheid door Kamerleden, nee. No way!’
Buma is kritisch over het handelen van de premier. Rutte belde met Fred Teeven op de dag van de Nieuwsuur-uitzending begin maart van dit jaar. ‘Waarom vroeg hij niet naar het bedrag?’
Buma concludeert: ‘De premier is niet de hoeder van het VVD-belang. Een goede premier is de hoeder van de rechtsstaat.’
16 december 2015, 14:21
‘Premier beschermde partijgenoten’
‘Alles op alles is gezet om de waarheid onder de pet te houden’, zegt SP-leider Emile Roemer. Ook hij hekelt het feit dat Kamerleden Van der Steur en Dijkhoff (nu minister en staatssecretaris) aanschoven op het ministerie van Justitie om mee te denken over verhullende persberichten.
Rutte krijgt een veeg uit de pan van Roemer: ‘Het lijkt erop dat deze premier drukker is geweest met het beschermen van partijgenoten dan van de rechtsstaat.’
Roemer concludeert: ‘Het vertrouwen van mensen in de kabinet, in de politiek en in de rechtsstaat aangetast. Dat moet de premier zich zeer aantrekken. Hij zal op overtuigende wijze een start moeten maken om dit te herstellen.’
‘Als Kamer kunnen we alleen met vertrouwen in het kabinet blijven werken als we juist en volledig worden geïnformeerd’, begint Segers van de ChristenUnie zijn betoog. ‘Over dat alles bestaat twijfel en die twijfel is funest.’ De Kamer is verkeerd geïnformeerd, zegt Segers. Oud-minister Opstelten noemde een verkeerd schikkingsbedrag in de Kamer, hij koos voor een intern in plaats van een onafhankelijk onderzoek, VVD-Kamerleden werkten mee aan een persbericht. Kwalijke zaken, vindt Segers. ‘Waarom beschouwden deze Kamerleden, nu minister en staatssecretaris, het als hun controlerende taak om de verdedigingslijn van de minister te testen en verstevigen?’
Vrijdag verdedigde premier Rutte de deal die Teeven in 2000 sloot. We weten immers niet wat H. voor tegenprestatie leverde, stelde Rutte. ‘Hij zette 40 minuten lang de rookmachine aan’, zegt Segers. ‘We kunnen pas een oordeel vellen als de hele waarheid op tafel ligt.’ De ChristenUnie-leider dreigt met een parlementaire enquête om volledige openheid te krijgen.
Het kabinet moet vandaag openheid van zaken geven, vindt Segers. Hij concludeert: ‘Dit is het debat van de waarheid.’
16 december 2015, 14:07
Kamer wil vertrouwelijk gesprek inzien
ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers begint het debat met een punt van orde. Hij zou graag als eerste debatteren met de minister en staatssecretaris van Justitie en daarna, op basis van dat debat, in gesprek gaan met de premier. Meestal spreekt de premier als eerste en volgen daarna de andere bewindslieden. ‘In principe is daar geen bezwaar tegen’, zegt Rutte. Maar hij wil eerst het debat afwachten. ‘We zullen het verzoek van de Kamer zwaar laten wegen.’
Ook vraagt Segers om inzage in de verslagen van de gesprekken tussen de commissie-Oosting en premier Rutte. De premier gaat daarmee akkoord: ‘Ik ben bereid mijn gespreksverslag openbaar te sturen naar de Kamer, maar dan moet het daar wel bij blijven.’ Hij wil niet dat gesprekken met andere gesprekspartners van Oosting openbaar worden. ‘Ik realiseer me dat als ik mijn gespreksverslag openbaar maak druk zou leggen op andere gesprekspartners om dat ook te doen.’ Hij wil niet dat het openbaren van dit vertrouwelijke stuk een precedent schept voor andere vertrouwelijke stukken.
10-12-2015-Het Europees optreden van AJAX was dit seizoen wederom om te huilen. Tegen een armoedig Noors clubje zakten de Amsterdammers armoedig door de ondergrens. Op een doelpunt van Danny van de Beek en twee schoten op de lat was het ergernis troef. Een wedstrijd om heel snel te vergeten. Net zoals het hele Europese seizoen. Eenmaal verlies uit tegen Fenerbache, drie gelijke spelen in de Arena en één uitzege bij Celtic resulterend in uitschakeling in de groepsfase. AJAX werd slechts derde.. Om je dood te schamen. Maar het is niet anders
De eerste vijf ronden staan in het eerste deel. Dit blog van Alex Colovic behandelt de laatste vier ronden van het prestigieuze schaakevenement.
Monday, 14 December 2015
London Chess Classic 2015 – Rounds 6-9
As expected Giri drew with Carlsen in Round 6, playing white he was very comfortable doing it. With the bishop pair and no risk whatsoever he didn’t even try for more. Probably he judged that even if he tried for more the game would have ended in a draw. Which is probably correct.
The decisive game of the round was Anand’s second loss in the tournament. This was surprising as the previous day he beat Topalov very convincingly and this gave him confidence. It was also Grischuk’s second win against Anand ever and second in a row, after his win at the Sinquefield Cup in August. Playing white in both these games Grischuk opened 1 d4 Nf6 2 Bf4 in St. Louis and 1 c4 e5 2 d3 in London. It is apparent that he tries to get off the theory as soon as possible and get a game, but he tries this against Anand for the second time in a row, while against anybody else he seldom uses this approach.
Things started to happen starting from Round 7. Anand fell to a second loss in a row, he has always been unstable after losses and the loss to Grischuk affected him. But all credit to the Frenchman who played directly and aggressively. To make things worse for Anand, he celebrated his 46th birthday on the day. It’s tricky to play on one’s birthday, the most famous case that comes to mind was Capablanca’s loss to Alekhine in the AVRO 1938 (with Alekhine visiting the hairdresser before the game, especially for the occassion!)
Aronian beat Topalov easily, which can happen when Topalov is completely out of sorts. The game of the day was undoubtedly Carlsen-Nakamura. I was curious to see whether the game from St. Louis when Carlsen squandered a winning position and gifted Nakamura the draw would alter the trend between these two. And the answer turned out to be a resounding “No!” In fact, the game was very similar to many other Carlsen wins against Nakamura: Nakamura botched the opening and obtained a prospectless position and then Carlsen went on to win. In London the prospectless position was facing the pair of bishops with a pair of knights. Carlsen demonstrated excellent technique (I wouldn’t be writing this if there weren’t examples of his failed technical attempts lately) and won deservedly. The score between these two in classical games now stands at 12-0 (counting only wins – it must be very depressive for Nakamura – see the next round). I am quite certain that this win made Carlsen’s tournament – he has been suffering in the second half of the year and this win provided the necessary self-confidence booster that he badly needed.
Round 8 saw the despondent Nakamura slump to a second loss in a row against Giri. I was watching a video where there the players were asked to describe each other (and themselves) with one word. I was struck by Nakamura’s description of himself, I’ll paraphrase: aggressive, but also sometimes very passive. Obviously the second characteristic was the surprise, but the game against Giri (and now that he mentioned it, many games against Carlsen!) clearly showed he was correct.
Carlsen followed Kramnik once again in the opening, this time by implementing the Semi-Tarrasch against Topalov. And when you follow Kramnik in the opening only good things can happen to you. Soon Carlsen was pressing in a symmetrical position and although he didn’t manage to win it was clear his ability of squeezing out water from stone was back in full swing.
The last round brought a three-way tie for first when Carlsen beat Grischuk and everyone else drew: Vachier, Giri and Carlsen finished with 5.5/9 and then the tie-break followed (note that the winners of the first Grand Chess Tour tournament, Topalov and Anand, this time finished 10th and 9th respectively). I won’t go into the obscurity of the tie-break regulations that saw Vachier play Carlsen in the final and lose and then be awarded points for 3rd (!!) place and Giri, who lost to Vachier in the tie-break was awarded points for 2nd (!!) place. Going back to the final round, it was daring of Grischuk to repeat Topalov’s 7…g5 against Carlsen, but as he said, he was playing for a win. This desire to win led him to take too many risks and eventually lose, thus single-handedly “creating a monster” (Grischuk).
Carlsen won the tie-break against Vachier (who deserves full credit for coming back and winning with black against Giri’s bunker and then winning the Armageddon) comfortably, as he wasn’t in any danger while the Frenchman was exhausted.
So Carlsen won the Grand Chess Tour. Convincingly? Hardly. Deservedly? Definitely. Things weren’t going well for him at all, but he kept on fighting and eventually was rewarded for never giving up.
Now that the Tour finished I can share my impressions of it. While I am all for good chess and seeing the best players in action, I am not sure at all we need 3 tournaments where 9 out of 10 players are always the same: some diversity will bring more excitement of the possible match-ups. I know that the general public and quite a lot strong GMs were chanting “boring, Berlin, boring, Berlin” in every round, but I cannot agree. For me, anything that happens on the board is interesting. Sometimes what is interesting is what the moves on the board tell us is happening in the minds of the players and their preparations. Having no access to this information it is very challenging for me to try to understand what they were preparing, what they were trying to achieve, why they played certain openings against certain players and many other questions of this kind. I try to dig under the surface of the “boring Berlin” and this opens a fascinating world that amazes me. I remember a quote by Spassky: “There is only one thing Fischer does in chess without pleasure: lose.” What he meant is that Fischer wouldn’t mind studying “boring” positions and lines that he will never play. And, besides, I can never think chess is boring just because of a variation.
Amsterdam- Hij beloonde zijn debuut in de Arena niet met een doelpunt maar Donny van de Beek maakte wel een onuitwisbare indruk. In de met 5-2 gewonnen wedstrijd tegen Heerenveen is een nieuwe groeibriljant uit de AJAX school opgestaan. Een wel heel wrang afscheidscadeautje van Wim Jonk.
Van de Beek speelde naast Klaassen en Gudelj een meer dan uitstekende wedstrijd als middenvelder. Dat kwam gelijk tot uiting bij het eerste doelpunt. Van de Beek sprintte richting hoekvlag, kreeg de bal en dreigde vast te lopen. Slim legde hij de bal terug op Tete die ongehinderd Fischer kon aanspelen in een overvol centrum. In een flits liet Fischer de bal doorlopen naar Klaassen die doortikte naar dezelfde Fischer. De Deen scoorde beheerst door de bal langs Mulder tegen de touwen te schieten.
Bij het tweede doelpunt kom van de Beek over rechts vrij oprukken, zag Fischer uiterst links vrij staan en bediende de Deen met een cross pass over zo’n veertig meter. Fischer bediende Milik die droog inschoot. Nog voor het half uur rommeldze Younes zich langs vijf Heerenveen verdedigers en schoof de 3-0 binnen.
Met af en toe weergaloos voetbal had AJAX al voor rust de wedstrijd op slot gegooid. Eindelijk kon het publiek weer genieten in de Arena. De thuisploeg tevreden de rust in.
na rust bleef het spel aantrekkelijk maar er slopen ook slordigheden in het spel van de Amsterdammers. Veltman liet zich bij de 3-1 wel heel knullig wegzetten door te Vrede en een ziekenhuisbal van Veltman op Cillessen werd door de doelman voor de voeten gelegd van weer te Vrede die eenvoudig de 5-2 binnen. Fischer en Klaassen maakt beiden nog een goal na de rust.
Voor de derde thuiswedstrijd op rij maakte Ajax vijf of meer doelpunten. Dat was sinds 1995 al niet meer voorgekomen.
Bazour en El Ghazi vielen in de zestigste minuut in voor van de Beek en Younis, van Rhijn verving Tete.
In het Olympia Conference Center in West Kensington vindt de London Chess Classic plaats van 4 tot en met 13 december.. Het is de derde en laatste editie van de prestigieuze Grand Chess Tour. De prijzen pot is gevuld met $300,000 met een 1ste prijs van $75,000, plus $150,000 voor de overall winnaar de Grand Chess Tour. www.londonchessclassic.com
De Grand Chess Tour is in het leven geroepen om een demonstratie te geven van het allerhoogste schaakniveau. Naast lokale organisatoren was Gary Kasparov één van de bindende figuren op de achtergrond. De London Chess Classic fungeert dit jaar als gastheer.
Eerdere edities van de Tour werden dit jaar gehouden in Noorwegen en en de Verenigde Staten.De stand van zaken aan de top na de eerste twee toernooien is als volgt:
Voor de Nederlandse volgers gaat de speciale aandacht uit naar Anish Giri die alweer een tijdje aan de deur klopt van de absolute wereldtop als hij daar al niet in thuis hoort. In maart 2016 neemt het vaderlandse toptalent deel aan de kandidaten matches die uiteindelijk het recht geeft om de huidge wereldkampioen Carlsen uit te dagen. Tussendoor kruist hij in januari in Wijk aan Zee de degens met een ander top veld. In Londen staat hij voor de eerste vuurproef. Hij mag in ronde één gelijk aan de bak tegen de Bulgaar Veselin Topalov, een van de op papier sterkste spelers.
Maar er valt veel natuurlijk meer te genieten. Hoe houdt wereldkampioen Carlsen stand? de Noor verkeert dit jaar in matige vorm maar dat kan met de minuut veranderen. Zijn genialiteit staat buiten elke discussie. Is Topalov weer in bloedvorm en wat kunnen we verwachten van de altijd verrassende Anand? En gaat Adams als kop van Jut fungeren in dit super veld, de Engelsman kreeg als lokale held een free card en moet voorlopig maar zien hoe hij zijn hoofd boven water houdt. We gaan het de komende twee weken zien!
Eerste ronde vrijdag 4-12 aanvang 17:00 uur
V. Topalov-Anish Giri M. Vachier Legrave-M. Carlsen, F. Carauna-L. Aronian, V. Anand-M. Adams en A. Grisjoek-H. Nakamura.
De eerste remise viel in de partij Vachier vs Carlsen. Wat opwindend in een Svesnikov begon, eindigde binnen twee uur spelen in een gelijkwaardige remise. In het intervieuw na afloop verklaarde Carlsen dat hij nog niet de creativiteit gevonden heeft om een partij snel naar zijn hand te zetten wat hem in voorgaande jaren wel lukte. De wereldkampioen is nog zoekende naar zijn briljante vorm.
Anand kwam ook niet verder dan remise tegen Adams. Nakamura vergooide winnend voordeel tegen Grisjoek die terugkwam tot een zwaarbevochten draw.
De sensatie van de dag was de winst van Anish Giri. In een Grunfeld kwam de Nederlander vrij gemakkelijk uit de opening. Op de 12e zet verrastte hij Topalov met e5 en niet veel later met een a-typische loperruil. Brutaal plantte Giri zijn paard op d3. De commentatoren stonden op de banken. De partij had de kenmerken van de beroemde en geniale partij tussen Byrne en Fischer (1968). Topalov verdedigde goed en kwam door een onnauwkeurigheid van de Nederlander in het voordeel. Hij koos echter niet de goede voortzettingen. In tijdnood viel de Bulgaar de binnengedrongen vijandelijk toren aan, Giri antwoordde met Pe4 en de Bulgaar dacht snel een pionnetje mee ten pikken. Een vreselijk blunder. Bekwaam werd Topalov na de slachtbank gebracht en onderging de afslachting met de nodige walging. Een geweldig begin voor Anish Giri. Hij was de enige speler die in de eerste ronde won. Morgen treedt hij aan tegen Michael Adams.
Anish Giri-M. Adams, L.Aronian-V. Anand, M. Carlsen-F. Carauna, H. Nakamura- M. Vachier Legrave, V. Topalov-A.Grisjoek
De tweede speeldag gaf weinig opwinding: Alle partijen eindigden in remise. Dat betekent dat Anish Giri de trotse koploper blijft. Hij kon geen potten breken tegen Adams die in een Nimzo-Indiër solide overeind bleef.
De enige partij die meer verdiend had was van Nakamura die behoorlijk in het voordeel kwam tegen Vachier. De Amerikaan bleef het lang proberen, won nog een kwaliteit maar de stugge Fransman hield zijn hoofd koel en keepte de partij naar remise.
Morgen een nieuwe dag en dan zal het zeker meer spektakel opleveren. Laten we het hopen!
Het publiek werd de afgelopen twee dagen, als je puur naar de uitslagen kijkt, niet op zijn wenken bediend. Van de tien partijen eindigden er maar liefst negen in remise al maakte de enige winstpartij het voor alle Nederlanders weer goed.
Maar op internet worden we aan alle kanten verwend. De partijen kunnen alle vijf live gevolgd worden met al of niet zinvol commentaar van gelouterde grootmeesters. Onze aandacht gaat natuurlijk weer uit naar Anish Giri die het opneemt tegen Grisjoek. Anand staat voor een hels karwei tegen zijn aartsvijand Carlsen, Adams speelt als underdog voor het eerst met wit dit toernooi. Hij neemt het op tegen Aronian. Laten we hopen op een aantal beslissende partijen. Live te volgen bij http://www.grandchesstour.com
De schakers hebben vandaag een hoop aan symphatie teruggevonden bij de liefhebbers. Aanvankelijk zag het er niet naar uit dat het een enerverend dagje zou worden in Londen. Alleen de partij Vachier-Topalov had een veelbelovende Siciliaanse Najdorf, de rest van het veld opende Spaans met veelal gevolgd door de Berlin wall. Tweets vlogen over en weer dat het weer een”boring day” zou worden. een voorbarige conclusie gelukkig.
Micky Adams kwam niet helemaal tevreden uit de opening maar rond de 25ste zet had hij al zijn problemen opgelost en tekende snel remise met Levon Aronian. Alexander Grisjoek kreeg tegen Anish Giri een kritieke stelling op het bord die huis thuis uitgebreid geanalyseerd had en als winnend voor hem beschouwde. Om zich alle varianten voor de geest te halen besloot hij om na de 19e zet ruim een uur bedenktijd te spenderen.Niet alles kwam boven water maar hij koos toch de juiste weg. In tijdnood maakte hij niet de juiste keuze en Giri gaf toe dat hij goed weggekomen was met remise.
Minder gelukkig was Topalov. De Fransman, achter de witte stukken, kreeg de najdorf voorgeschoteld en koos voor de 6.h3 variant. De Bulgaar raakte in tijdnood het spoor bijster en incasseerde zijn tweede nul in dit toernooi. De twee Amerikanen kwamen een zwaarbevochten remise overeen waar Nakamura aan het langste eind had moeten trekken. Carauna was uiteraard tevreden met de punten deling.
En weer zat het Magnus Carlsen niet mee vandaag. Vishy Anand raakte nog wel in zwaar weer maar wist alle valkuilen te ontwijken. Met een gezicht dat op onweer stond speelde Carlsen nog heel lang door maar Vishy liet zich niet gek maken.
Anish Giri heeft aan de leiding gezelschap gekregen van de Fransman Vachier beide speler hebben 2 uit drie. De rest van het veld volgt met 1.5 uit drie uitgezonderd Topalov die al twee verliespartijen aan zijn broek heeft en met een halfje uit drie de ranglijst sluit.
Eindelijk kon de brandweer in Londen uitrukken, al snel stond het grootse deel van de borden in brand. Alleen bij Giri-Aronian bleef het rustig en snel remise. Onze landgenoot verdedigt zijn ongeslagen reputatie tijdens de Grand Chess Tour met verve maar hij krijgt na een sektakulaire eerste ronde wel het predicaat doodsaai. Giri blijft echter nuchter: ,,In dit ijzersterke veld ga ik geen onnodige risico’s nemen.”Grisjoek-Vachier werd een echte hersenbreker. In een siciliaanse najdorf ontstond een klassieke aanval voor wit over de koningsvleugel en zwart zette zijn geld op de damevleugel. Grisjoek stak maar weer eens zeeën van tijd in de opening en Vachier vond steeds iets verrassend. Uiteindelijk, na een heroïsch gevecht deelde de twee iets na de 40ste zet de vrede.
De enige zege deze ronde was voor Nakamura. Hij is nu het schrikbeeld van Anand. Hun onderlinge score in klassieke schaakpartijen is nu 6-1 in het voordeel van Nakamura. De Amerikaan heeft zich bij de twee leiders gevoegd.
Carlsen wacht nog op zijn eerste zege. De wereldkampioen doet er alles aan maar tot veler teleurstelling is zijn vorm nog niet aanwezig. Micky Adams speelde voor zijn eigen publiek oer degelijk en liet zich niet gek maken. Wat Carlsen ook probeerde, de Engelsman was ‘solid as a rock’ en keepte de partij naar een puntendeling.
Topalov zal voor de vierde maal een dag hebben die hij niet wil terugzien. Hij bereikte niet uit de opening en Carauna kreeg groot voordeel. de Amerikaan speelde niet nauwkeurig en moest vechten voor remise. Topalov kon de winst niet vinden en met eeuwigschaak eindigde partij in remise.
Na lang zwoegen nam Anand wraak voor zijn nederlaag in de vierde ronde. En weer was Topalov het slachtoffer. De Bulgaar speelt een vreselijk toernooi en fungeert in Londen als het kop van jut. Giri kwam met een nieuwtje in de berlin variant van het Spaans maar koos snel de weg naar een veilige remise. De rest van de partijen eindigde ook in remise.
Grisjoek-Vachier werd een echte hersenbreker. In een siciliaanse najdorf ontstond een klassieke aanval voor wit over de koningsvleugel en zwart zette zijn geld op de damevleugel. Grisjoek stak maar weer eens zeeën van tijd in de opening en Vachier vond steeds iets verrassend. Uiteindelijk, na een heroïsch gevecht deelde de twee iets na de 40ste zet de vrede.
keesjongsma 